Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı askeri operasyonu nedeniyle çelik ithalatlarında yaşanabilecek sorunlar hakkında konuştu.
Avrupa ülkeleri tarafından Rus çelik üreticisi Severstal’ın ana hissedarı Aleksey Mordashov’a yaptırım uygulanmasının ardından bu firmanın Avrupa’ya çelik ihracatını durdurduğunu hatırlatan Yayan, ancak bu gelişmenin Türkiye’yi etkilemeyeceğini, bunun yanında Avrupa Birliği’nin (AB) Türk demir çelik ürünlerine yönelik uyguladığı kotayı yeniden gözden geçirebileceğini söyledi.
İçinde bulunulan durumun etkilerini analiz edebilmek için diğer Rus firmalarının durumlarını da görmek gerektiğine işaret eden Yayan, «Tek bir firmanın sevkiyatı durdurması büyük bir etki yaratmaz. Severstal’in ürettiği ürünleri Türk üreticiler de üretmektedir. Türkiye’nin bu durumdan etkilenmeyeceği, AB’nin kotaları gözden geçirmekte olduğu bu dönemde, içinde bulunulan şartları değerlendirerek, kotaları kaldırabileceğini veya esnetebileceğini düşünüyoruz.» diye konuştu.
İki ülkeden ithal edilen ürünler ülkemizde de üretiliyor
Yayan, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sektöre etkilerine de değinerek Türkiye’nin geçen yıl 15,4 milyon ton çelik ürünleri ithal ettiğini dile getirdi.
Rusya’nın 4,9 milyon ton ile Türkiye için en büyük tedarikçi konumunda olduğunu anlatan Yayan, şunları kaydetti:
«Rusya’yı 2,2 milyon ton ile Ukrayna takip etmektedir. Rusya’nın, Ukrayna’yı işgalinin Türk çelik sektörüne etkisi değerlendirildiğinde, en büyük tedarikçimiz olan bu ülkelerden Rusya ile ticaretin benzer seviyelerde devam etmesi beklenirken, Ukrayna’dan ithalatta azalmanın söz konusu olabileceği öngörülmektedir. Ancak, ithal edilen ürün gruplarının üretimi ülkemizde de gerçekleştirildiğinden bu durumun çelik sektörümüze olumsuz bir yansımasının olmayacağı değerlendirilmektedir.»
Avrupa tarafından yaptırım uygulanan Rusya’nın dev çelik üreticisi Severstal’ın sahibi Aleksey Mordashov’un toplam servetinin 27,2 milyar dolar olduğu biliniyor.
Rusya-Türkiye ticaretinde ödemeler
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ise Rus bankalarının uluslararası para transfer sistemi SWIFT’ten çıkarılmasına ilişkin, «SWIFT’in karşılığı olarak yerel paralarla ticaretin en doğrusu olduğu görüldü. Şubatta Türk lirasıyla ihracat neredeyse yüzde 100 artmış. Bu, yerel paralarla ticareti daha da cesaretlendirecektir.» dedi.
Rusya’ya gerçekleştirilen ihracatta teslimat sorunu yaşanmayacağını ancak SWIFT sisteminin devre dışı kalması halinde ödeme konusunda sıkıntıların gündeme gelebileceğini ifade eden Gülle, «Lojistik olarak etkilenme olacaktır ancak Ukrayna’daki sorun çok daha büyük. Bu çerçevede gerek turizmimizi gerekse ihracatımızı etkilendirmemeye çalışacağız. Türkiye’nin mevcut ilişkilerini ve mevcut hacmini koruyacağını ümit ediyoruz.» diye konuştu.
«Rusya’nın mal tedarikinde sorun olduğunu zannetmiyorum. Gümrüklerde, ulaşımda ve lojistikte sorun olmadığı sürece mal almaya devam edeceklerdir ama Ukrayna için alternatif pazarlar olacaktır. Gıdanız olsun, sorun değil. Dünyanın her tarafından Türk mallarına talep var.»
Çözüm yerel parayla ticarette
Türkiye’nin ihracatının şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,4 artarak 20 milyar dolarla rekor kırdığını anımsatan Gülle, «Şubatta zaten müthiş bir ihracat rakamı gerçekleştirdik. Bu çerçevede izliyoruz, gözlüyoruz, üzülüyoruz. İki sevdiğimiz ülkenin bu sorunu bizi de üzüyor. İnşallah Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğiyle bir noktaya gelinir.» dedi.
Gülle, Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılmasının ihracatın yerel para birimleriyle yapılmasına nasıl etki edeceğine ilişkin de şunları ifade etti:
«SWIFT’in karşılığı olarak yerel paralarla ticaretin en doğrusu olduğu görüldü. Sadece bugün koşullar yerel paralarla ticarete zorlayacaktır. Bu ay Türk lirasıyla ihracat neredeyse yüzde 100 artmış. Bu, yerel paralarla ticareti daha da cesaretlendirecektir. Çözüm yerel parayla ticarette karşılıklı merkez bankalarının kuracağı sistem.»
Gülle, Rusya ile yerel parayla ticaretin daha önceden başladığını anımsatarak, «Şu anda da zaten Türk lirası bazında işlemlerimiz yapılıyor. Bu daha büyüyecektir.» diye konuştu.
60 milyar liraya yakın kredi hacmi yaratılacak
TİM Başkanı Gülle, İhracatı Geliştirme AŞ’nin 1 Mart’tan itibaren faaliyete geçmesine ilişkin de şunları kaydetti:
«İhracatın finansmanında devrim niteliğinde bir organizasyon gerçekleştirdik. Teminatı olmayan ihracatçılarımız bilançolarıyla başvurarak krediye kavuşacak. Şu anda elimizdeki kaynaklarla 60 milyar liraya kadar bir kredi hacmi yaratıyoruz. Öncelik KOBİ’lere olmak üzere teminat yaratmakta zorlanan firmalarımıza kredi kullandıracağız.»